2040 yilga borib er yuzi aholisining beshdan bir qismi tuproqning cho'kishi ta'siriga tushadi

2040 yilga borib er yuzi aholisining beshdan bir qismi tuproqning cho'kishi ta'siriga tushadi
2040 yilga borib er yuzi aholisining beshdan bir qismi tuproqning cho'kishi ta'siriga tushadi
Anonim

YUNESKO tomonidan o'tkazilgan yangi tadqiqotga ko'ra, 2040 yilga kelib er yuzining pasayishi dunyo aholisining 19 foiziga ta'sir qilishi mumkin. Agar hozirda hech qanday chora ko'rilmasa, dunyoning ko'plab shaharlarida kuchli suv toshqini xavfi tug'iladi.

Sohil bo'yidagi hududlar nafaqat dengiz sathining ko'tarilishi tufayli xavf ostida qolmoqda, har yili ko'plab shaharlar o'zlarini "er ostiga olib ketishadi".

Tadqiqot shuni ko'rsatadiki, bu muammo allaqachon ko'plab mintaqalarga ta'sir ko'rsatgan. Masalan, Jakarta (Indoneziya) oxirgi 10 yil ichida 2,5 metrdan oshiqroq joylashdi. Bu hokimiyatning poytaxtni Borneo oroliga ko'chirish qarorining sabablaridan biri edi. Evropada cho'kish tufayli Gollandiya hududining 25% dengiz sathidan pastda joylashgan.

Loyihaning etakchi olimi Xerardo Errera-Garsiya tushuntirishicha, buning sababi shundaki, aholi zich joylashgan qurg'oqchil hududlarda odamlar ekinlarni sug'orish uchun erdan suv tortib chiqara boshlaydilar. Bu esa er yuzining cho'kishiga olib keladi.

Afsuski, suv quyish bo'yicha tegishli qoidalarning yo'qligi va aholi sonining tez sur'atlarda o'sishi tufayli vaziyat faqat yomonlashmoqda. Masalan, Eronda oxirgi 50 yil ichida aholi soni ikki barobardan ziyod oshgan, biroq er osti suvlarini nasos bilan quyish tartibga solinmagan. Eron shaharlari dunyodagi eng tez cho'kayotgan shaharlar hisoblanadi. Endi ular yiliga 25 santimetrga joylashadilar.

Yangi ishda olimlar qaysi hududlar cho'kish xavfi ko'proq ekanligini taxmin qilish uchun universal modelni ishlab chiqdilar. Natijalar shuni ko'rsatdiki, bu global muammo, chunki isish tufayli butun dunyoda qurg'oqchilik tez -tez uchrab turadi. Kelgusi asrda dengiz sathi bir metrgacha ko'tarilsa, qirg'oq bo'yidagi ko'plab shaharlar Jakarta kabi qiyinchiliklarga duch keladilar. Shaharlar endi cho'kishni boshlaydi.

Biroq, tadqiqot mualliflari optimistik fikrda. Errera Garsiyaning aytishicha, cho'kish muammosini texnologiya (sun'iy yo'ldosh kuzatuvi va maxsus radarlar) yordamida osongina boshqarish mumkin. Shuningdek, mamlakatlar suvni to'g'ri tortish siyosatini tuzish haqida o'ylashlari kerak. Tadqiqotchilar bu muammo bilan muvaffaqiyatli kurashayotgan bir qator davlatlar borligini ta'kidlaydilar: “Yaponiyada, Tokio hududida, o'tgan asrning birinchi yarmida tuproqning cho'kishi bilan bog'liq juda katta muammo bor edi. Biroq, rasmiylar ma'lum qoidalarni kiritdilar va uni hal qildilar [hukumat er osti suvlarini quyish hajmiga cheklov qo'ydi]”.

Tavsiya: